Briefwisseling tussen Eybers en Van Heerden

Niet alleen Ernst van Heerden en W.E.G. Louw vertoefden in België en Nederland, ook Elisabeth Eybers vestigde zich in 1961 in Amsterdam. Sindsdien verschijnen haar bundels gelijktijdig in zowel Zuid-Afrika als in Nederland.

Elisabeth Eybers en Ernst van Heerden onderhielden contact. Zo zijn er verschillende brieven terug te vinden in het knipselboek van Ernst van Heerden.

Ook bevatten heel wat boeken aantekeningen van Ernst van Heerden. In de collectie ‘De bibliotheek van Ernst van Heerden’ werden tien werken geselecteerd die de notities in potlood laten zien.

De tentoonstelling sluit bijgevolg aan bij het verkennend onderzoek dat reeds werd gedaan door Yves T’Sjoen. 

Het onderzoek van T’Sjoen (2017) richt zich op de briefwisseling tussen Elisabeth Eybers en Ernst van Heerden, maar Van Heerden liet in nog andere dichtbundels krabbels na in de marge. In de digitale collectie werd Respyt opgenomen. Respyt verscheen in 1993 bij Human & Rousseau.

Bij het gedicht ‘Refleks’ in de bundel Respyt (1993) heeft Van Heerden het woord ‘Holland!’ geschreven in potlood. Het zou een leuke uitdaging zijn voor een geïnteresseerde student om de aantekeningen van Ernst van Heerden verder te onderzoeken. 

Kort voor die oproep

span ek my in

om my nog inniger

in te spin:

 

Aan hierdie omgewing

hoe skeef dit ook sit

bly ek voorlopig

blindelings gekit.

 

De bibliotheek van Elisabeth Eybers rust sinds 2015 in het Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) in Bloemfontein. Prof. Ena Jansen, die 26 jaar lang de vertrouweling was van Eybers, schreef haar thesis Aftand en verbintenis: Elisabeth Eybers in Amsterdam (1998) over de relatie die Eyers onderhield met zowel Zuid-Afrika als Nederland. Het archief van Eybers is ondergebracht in het Literatuurmuseum in Den Haag, maar ook Poëziecentrum heeft een interessante verzameling over Elisabeth Eybers.

Zo bevat de bibliotheek van Ernst van Heerden onder andere de bundels Einder (1977), Dryfsand (1985), Rymdwang (1987), Noodluik (1989), Respyt (1993) en Nuweling (1994). Ook de verzamelbundels Versamelde gedigte (1957) en Gedigte 1958-1973 (1978) zijn in de collectie aanwezig. De bundel Versamelde gedigte werd uitgegeven door uitgeverij Van Oorschot in Amsterdam en bevat een persoonlijke boodschap van Elisabeth aan Ernst.

Vir Ernst

By in aangename geleentheid

van Elisabeth

1961

  • IMG_20240125_0001 Eybers_EvHC 02.jpg
IMG_20240125_0001 Eybers_EvHC 02.jpg